بشر از دیر باز متوجه خاصیت ضد عفونی نور آفتاب شده بود، البسه و وسایل خود را برای ضد عفونی کردن در معرض نور آفتاب قرار می داد. بعد از مطالعات فراوان دانشمندان دریافتند یکی از طیف های نور ماورابنفش می تواند میکروارگانیسم ها را نابود کند.لامپ های ماورابنفش با الهام از خاصیت ضد عفونی کننده آفتاب ساخته شد. لامپ های UVC بیش از یک قرن است که برای از بین بردن میکروارگانیسم ها استفاده می شود. این کشف مهم بارها در اپیدمی های مختلف جان میلیون ها انسان را نجات داد.. در پاندمی اخیر کرونا هم لامپ های UVC بطور موثر در کنترل انتشار ویروس بکار گرفته شد.لامپ هایUVC اشعه با طول موج 254 نانومتر تولید می کند و اجرام معلق در هوا یا روی سطوح را از نابود می کند.کاربرد صحیح و بجای آن،می تواند کمک موثری در کاهش عفونتهای بیمارستانی داشته باشد.عدم استفاده صحیح از لامپ نه تنها آلودگی را کم نمی کند بلکه مضر هم هست.
لامپUVC مملو از جیوه است و هنگامی که این جیوه توسط انرژی الکتریکی تحریک شود از فاز مایع به گاز پلاسما (گاز یونیز)تبدیل می شود و از خود اشعه ماورا بنفش ساطع می کندکه دارای طول موج 254نانومتر می باشد.
هرچقدر از لامپ دورشویم قدرت ضدعفونی لامپ کاهش میابد.در فاصله 15فوتی معادل 5/4متر،قدرت لامپ کم میشود و به 10%کاهش میابد.لذا اگر لامپ 11200میکرووات در ثانیه بر سانتی متر مربع قدرت داشته باشد در فاصله مذکور قدرتش 1120میکروات در ثانیه بر سانتی متر مربع می باشد.
فوتون های اشعه ماورابنفش روی اسید های نوکلئیک RNA و DNA اثر میگذارد و در نتیجه واکنش فتوشیمیایی RNAو DNA تخریب می شود و باکتری و ویروس نمیتواند تکثیر شود و از بین میرود.
با توجه به خاصیت اشعه UVC در نابود کردن میکروارگانیسم ها، دستگاه های پایه لامپ ساخته شده که بصورت پرتابل می باشند، یا در اتاق های عمل روی دیوار یا سقف نصب می شوند و شب ها یا در زمانی که اتاق عمل فعال نیست لامپها روشن می شوند و اتاق عمل را ضد عفونی میکنند.
این دستگاه جهت تصفیه و ضدعفونی سطوح بکار میرود. دارای 4 لامپ ماورای بنفش به قدرت 44800 میکرو وات در ثانیه بر سانتی مربع است و شعاع 5 متری میتواند اکثر میکروارگانیسم های پاتوژن را نابود نماید
این دستگاه ها در فاصله بین عمل های جراحی یا پس از ترخیص بیمار عفونی برای ضد عفونی اتاق عمل، اتاق های ایزوله عفونی، بخش های عفونی، ICU ، NICU بیمارستان ها و یا در کارخانجات غذایی و دارویی استفاده می شود.
دستگاه های پایه لامپ خطی هوشمند تولیدی شرکت پنام آزما بیش از4 دهه در مراکز بهداشتی، درمانی، بیمارستانی داخل و خارج کشور نصب و کمک شایان ذکری در کاهش و کنترل عفونت بیمارستانی نموده است .
این دستگاه دارای 4 لامپ ماورای بنفش به قدرت 44800 میکرو وات در ثانیه بر سانتی مربع است و شعاع 5 متری میتواند اکثر میکروارگانیسم های پاتوژن را نابود نماید.
شرکت پنام آزما پس از تحقیقات متعدد و نحوه اثر بخشی اشعه ماورابنفش چیدمان لامپ ها را بصورت خطی در دستگاه های تولیدی خود قرار داد. این نوع چیدمان اثر بخشی دستگاه پایه لامپ خطی را برای ضدعفونی، نصبت به پایه لامپ هایی که لامپ UV بصورت گرد نصب می شوند را تا 75% افزایش می دهد.
تابش مستقیم اشعه به پوست و چشم آسیب می رساند. شرکت پنام آزما با همکاری مهندسین خبره دستگاه پایه لامپ خطی را به گونه ایی تولید کرد که از پشت در بسته و از فاصله دور روشن و خاموش شود. این قابلیت مهم دستگاه از آسیب رسیدن به کاربر که در دستگاه های دیگر رعایت نشده جلوگیری می کند.
الف : اخطار پایان طول عمر لامپ یووی : لامپ های یو وی پس از مدتی که تولید کننده مشخص کرده است ممکن است روشن شود ولی اشعه لازم را برای نابود کردن میکروب ها، ویروس ها، و قارچ تولید نمی کند. لازم به ذکر است که نور بنفش درنتیجه بخار جیوه است. بردهای الکترونیک به گونه ایی طراحی شده که پس از پایان طول عمر لامپ ها توسط LED به کاربر اتمام طول عمر را اطلاع می دهد. زمانی که لامپ ها اشعه UV مناسب تولید می کنند LED به رنگ سبز است زمانیکه طول عمر لامپ ها تمام می شود رنگ LED ها نارنجی می شود.
ب :حفاظت از کادرفنی: در صورت روشن نشدن لامپ ها، کادر فنی برای سرویس و پیدا کردن عیب باید لامپ های UV را روشن کند. روشن کردن لامپ ها به مهندس تجهیزات پزشکی آسیب وارد می کند. شرکت پنام آزما برای حفاظت مهندسین تجهیزات پزشکی، سیستم هوشمند را به گونه ایی طراحی کرده که مهندس تجهیزات پزشکی می تواند از پشت در بسته دستگاه را روشن و خاموش کند، در صورتیکه لامپ ها روشن نشود حتی پس از خاموش شدن کردن دستگاه پایه لامپ هوشمند LED مربوط به لامپ همچنان قرمز می ماند و درصورتیکه نقص فنی بر طرف شده باشد LED سبز می شود. در نتیجه مهندسین تجهیزات پزشکی بدون در معرض قرار گرفتن اشعه UV می توانند دستگاه را رفع عیب کنند.
پ : اخطار به کاربر: درصورتیکه هر یک از لامپ ها به هردلیل روشن نشود پس از خاموش کردن دستگاه و داخل اتاق شدن با دیدن LED قرمز متوجه می شود که لامپ دستگاه ایراد دارد و اقدام لازم جهت رفع عیب را انجام دهد. دستگاه های دیگر به علت نداشتن این مزیت کاربر باید در حضور خودش دستگاه را روشن می کرد تا متوجه شود کدام لامپ معیوب است، که در این صورت در معرض اشعه یو وی قرار می گیرد.
ث : زمان بندی ضد عفونی: کاربر می تواند به دستگاه زمان بدهد که مدت زمان مشخصی دستگاه روشن باشد ومکان مورد نظررا ضد عفونی کند، سپس بطور اتوماتیک خاموش شود.
موارد کاربرد: اتاق عمل ، بخش عفونی، اتاق ایزوله فشارمنفی ، اتاق ایزوله فشار مثبت ، اتاق ایزوله معکوس، ICU بخش مراقبت های ویژه ، NICU ، ICU ، آزمایشگاه میکروب شناسی